- Gronden uitgegeven in erfpacht

Het volgende overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de gronden uitgegeven in erfpacht weer.

 Aan de industrie is er voor € 1.683.980 aan nieuwe erfpachtengronden uitgegeven en voor een bedrag van
€ 1.747.330 aan erfpachtgronden verkocht, per saldo dus een desinvestering van € 63.350.

- Overige investeringen met economisch nut

De boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut en het verloop ervan worden in de volgende tabel weergegeven.

De desinvestering van € 354.000 betreft de afboeking van de boekwaarde van de praktijkschool De Singel in verband met buitengebruikstelling.
Bijdragen van derden betreft een bijdrage van de provincie van € 10.000 voor de verbouwing van het Museum Jan Cunen.
In verband met buitengebruik stelling is de boekwaarde van Aris inrichting/beheer voor een bedrag € 84.748 afgewaardeerd.

- Investeringen met economisch nut, waarvoor heffing geheven kan worden

Het volgende overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van investeringen met een economisch nut, waarvoor een heffing geheven kan worden.

Bedragen die via het riooltarief gespaard zijn voor vervanging zitten in een voorziening. Deze voorziening wordt, voor zover die toereikend is, gebruikt om investeringen in riolering af te boeken. Per 31 december 2017 is er nog € 12.077.000 beschikbaar in de voorziening om toekomstige investeringen in riolering mee te financieren.

De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut en het verloop ervan worden in de volgende tabel weergegeven.

                                                                                                                                  bedragen x € 1.000

De investeringen met een maatschappelijk nut hebben met name betrekking op de activering van een gedeelte van de N329. Hiervoor zijn twee investeringskredieten beschikbaar gesteld met een verschillend afschrijvingsregime. De geboekte kosten tot en met 2016 zijn als volgt over de kredieten verdeeld:

• N329 Weg van de Toekomst deel 1: € 6.777.707 (lineaire afschrijving in 20 jaar)
• N329 Weg van de Toekomst deel 2: € 11.024.330 (resultaatafhankelijke afschrijving, vanuit gerealiseerde grondverkopen)

Op grond van het BBV is het met ingang van 1 januari 2017 verplicht om investeringen met maatschappelijk nut te activeren en hierover af te schrijven. Dit zijn investeringen in grond-, weg- en waterbouwkundige werken die we uitvoeren vanuit het IUP. We hebben de projecten opgesplitst. De vervangingscomponent is een investering met maatschappelijk nut. Kosten voor de component groot onderhoud zijn verwerkt in programma 5.

Tussen de provincie Noord-Brabant, de gemeente Oss en OLSP Holding BV is een financieringsovereenkomst afgesloten waarbij de gemeente Oss een leningsfaciliteit van € 2.358.000 beschikbaar heeft gesteld. Het is onzeker of de verstrekte lening zal worden afgelost. Bij een exit (overdracht van het vastgoed aan een andere partij) kan het ertoe leiden dat we de kredietverstrekking als verlies moeten afboeken. Op grond daarvan is voor genoemd bedrag een voorziening achtergestelde lening OLSP Vastgoed getroffen.

OLSP Vastgoed BV en zijn huurder Pivot Park zijn sinds 2012 actief. Het blijkt dat het vastgoed minder geschikt is voor gebruik door meerdere huurders (‘multitennant’) dan bij de aankoop was ingeschat. Dat kan gevolgen kan hebben voor de waardering van ons aandelenkapitaal van € 2.300.000. Begin 2016 zijn de gebouwen van OLSP vastgoed BV opnieuw getaxeerd en op basis daarvan heeft een afwaardering van bijna € 8 miljoen moeten plaatsvinden. Op grond daarvan is voor ons aandelenkapitaal van € 2.300.000 een voorziening waardering deelneming OLSP Vastgoed getroffen. Daarmee is ook dit risico afgedekt. In 2018 wordt de goverance-structuur van het Pivot Park waarschijnlijk herzien.

De overige langlopende leningen bestaan uit de volgende leningen:
                                                                                                                                    bedragen x € 1.000

De investeringen en aflossingen hebben voornamelijk betrekking op de starters en duurzaamheidsleningen en de aflossing van hypotheken gemeentelijk personeel en de aflossing van leningen Stichting Zorg voor Ouderen.
Daarnaast is er een nieuwe lening verstrekt aan stichting beheer MHC Oss van € 300.000 in verband met de renovatie van de kleedaccommodatie.
Er is een voorziening gevormd voor de lening aan Bioconnection die in de toekomst naar verwachting niet terugbetaald kan worden.
Verder is er een voorziening gevormd voor een lening aan SRMV Berghem, een samenwerkingsverband van motorcrossverenigingen uit de regio die met financiële ondersteuning van de gemeente het circuit van Nieuw Zevenbergen hebben verbeterd en er sinds enige tijd gebruik van maken.

Deze post bestaat uit een overgedragen vordering van de gemeente Oss op de BNG in verband met de opheffing van het Hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten. Deze vordering bedraagt per 31 december 2017
€ 1.006.965 en wordt tot en met 2023 met jaarlijkse termijnen afgelost.
In 2017 zijn binnen de woningbouwcomplexen voor een bedrag van € 2.215.363 gronden in eeuwigdurende erfpacht uitgegeven en voor een bedrag van € 373.838 aan gronden verkocht. Samen met de uitgiften in erfpacht uit voorgaande jaren bedraagt de hierbij behorende vordering € 4.521.425.

De vorderingen op openbare lichamen bestaan voornamelijk uit de volgende vorderingen:

Dit zijn allemaal recente vorderingen. Een voorziening voor oninbaar wordt niet noodzakelijk geacht.

In december 2013 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel verplicht schatkistbankieren aangenomen. De wet is vervolgens op 14 december 2013 ingegaan. De Staat en de gemeente Oss hebben vrijwel gelijktijdig een rekening-courant-overeenkomst afgesloten en een werkrekening voor schatkistbankieren geopend.
Om het dagelijkse kasbeheer te vereenvoudigen is een drempelbedrag ingesteld dat buiten de schatkist gehouden mag worden. Het drempelbedrag is 0,75% van het begrotingstotaal en was in 2017 € 2.000.000.

We rapporteren elk kwartaal over het drempelbedrag en het gebruik daarvan. Deze rapportageverplichting biedt inzicht in de wijze waarop het drempelbedrag is benut. In de volgende tabel is een samenvattend overzicht opgenomen.
Daaruit blijkt dat we in 2017 ruimschoots binnen de limiet zijn gebleven.

We hebben aan het SVn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting) gelden voor startersleningen en leningen duurzaamheid verstrekt. Het saldo per 31 december 2017 van € 1.782.175 dat aan het SVn is verstrekt maar nog niet is ingezet is in deze rubriek opgenomen.

De overige vorderingen kunnen als volgt worden onderverdeeld:

De voorziening voor oninbaar is statisch bepaald.

Het verloop van de algemene reserve is als volgt:

- Algemene vrije reserve

De storting van € 250.000 bestaat uit de gefaseerde terugstorting vanuit de reserve kosten en risico’s herindeling Maasdonk.
De onttrekking van  € 53.000 bestaat uit de volgende onttrekkingen:

• Inhuur voor de kanteling van de afdeling Mens en Maatschappij: € 50.000
• Psycholancevervoer: € 3.900, vanwege vertraging zal het geraamd budget van € 57.500 later worden uitgegeven. Nu zijn de werkelijke kosten uit de algemene reserve gehaald.

 De volgende posten waren in 2017 wel geraamd maar nog niet onttrokken uit de reserve:

• Transformatieagenda jeugd: € 1.100.000;
• Wonen met begeleiding: € 500.000
• HBO in Oss: € 400.000
• Psycholancevervoer: € 53.600

Deze posten schuiven door naar 2018.

- Algemene reserve risico's grondbedrijf

De grootste posten bij stortingen bestaan voor een deel uit winstnemingen bij grondexploitatiecomplexen:
€ 1.709.000 bij woningbouw, € 328.000 uit herstructureringsplannen en € 8.380.000 bij industriegronden. Daarnaast waren er opbrengsten van € 276.000 uit verkopen van verhuurde panden en beheersgronden. Verder is er € 555.000 gestort in verband met positieve saldi bij de exploitatie van verhuurde panden en de erfpachtgronden. Tenslotte is er een bedrag van € 53.000 in de ABR gestort in verband met bijstelling van de reserve plan-economische risico's.

De grootste posten bij de onttrekkingen bestaan voor een bedrag van € 1.157.000 uit afboekingen van negatieve resultaten op diverse grondcomplexen. Daarnaast hebben we € 407.000 onttrokken in verband met een negatief resultaat bij de beheercomplexen.
Tenslotte hebben we voor de voorziening immateriële vaste activa € 677.000 onttrokken voor de V&D-locatie en de praktijkschool de Singel aan de Kapelaan Nausstraat.

De staat van reserves en voorzieningen, die in het bijlagen-boek is opgenomen, bevat een uitgebreide toelichting per bestemmingsreserve. Hierna wordt daarom volstaan met een geaggregeerde weergave van de bestemmingsreserves.
Het verloop van de bestemmingsreserves is als volgt:

Reserves ter dekking van afschrijvingslasten/dekking algemene dienst

- Dekking algemene dienst

Deze bestemmingsreserves zijn gevormd als dekkingsmiddel van de algemene dienst.
De reserves zijn (bedragen x € 1.000):

- Afdekking afschrijvingslasten

Deze bestemmingsreserves zijn gevormd om de kapitaallasten van (een deel van) de investeringen in diverse gebouwen, accommodaties e.d. af te dekken. De grootste reserves zijn (bedragen x € 1.000):

Onttrekkingen aan deze reserves dienen voor de dekking van kapitaallasten. Eventuele stortingen hebben betrekking op te dekken kapitaallasten van nieuw te realiseren investeringen.

Overige bestemmingsreserves

- Budgetoverhevelingen

Vanuit de bestemming van het rekeningresultaat 2016 is een bedrag van € 1.067.500 overgeheveld
naar 2017. In 2017 zijn de budgetoverhevelingen vanuit 2016 teruggeboekt naar de desbetreffende
activiteiten, waardoor de reserve op nihil eindigt.

- IUP

Deze reserve dient ter dekking van investeringen in de openbare ruimte en wordt benut voor de uitvoering van het Integraal Uitvoeringsprogramma (IUP). De reserve is in 2012 gevormd vanuit de vrijval van de opgeheven voorzieningen groot onderhoud wegen, groot onderhoud verkeer, groot onderhoud groen en riool wegbeheer.

- Subsidies/rijksuitkeringen

Deze reserve is gevormd vanuit in het verleden verkregen middelen van het Rijk en de provincie zonder specifiek oormerk c.q. verplicht bestedingsdoel. De reserve is (bedragen x € 1.000):

- Bedrijfsvoering

Deze reserves dienen ter dekking van vervangingsinvesteringen op bedrijfsvoeringsterrein, frictiekosten en egalisatie van financiële schommelingen. De reserves zijn (bedragen x € 1.000):

In 2017 zijn geen storting meer gedaan in de egalisatiereserve rente-omslag omdat deze in 2016 het afgesproken maximumbedrag van € 2.100.000 heeft bereikt.

De storting in de reserve doelmatigheid van € 199.000 betreft een storting van subsidie vanuit het A&O-fonds
(€ 18.000), een storting in verband met opheffing van de reserve boven-formatieven (€ 88.000) en een surplus
(€ 93.000) van nog niet bestede gelden uit het generatiepact 2017.
De onttrekking aan de reserve doelmatigheid betreft de kosten voor de voormalige medewerkers MJC en Stadsarchief. Het gaat hierbij om de salariskosten op basis van het sociaal statuut, outplacement- en studiekosten. In 2017 is een bedrag van € 224.000 hieraan besteed. Verder is een bedrag van € 276.000 onttrokken in verband met het afdekken van de taakstelling doelmatigheid.

De overige stortingen en onttrekkingen zijn saldi van beschikbare budgetten en uitgevoerde investeringen.

- Grondbedrijf

De reserves zijn gevormd voor de afdekking van risico’s van de Niet In Exploitatie Genomen Gronden (NIEGG) met een reëel en stellig voornemen en de Bouwgronden In Exploitatie (BIE) en voor het kunnen doen van strategische grondaankopen. Het gaat om de reserves (bedragen x € 1.000):

- Openbare ruimte incl. egalisatiekarakter

Het doel van deze reserves is voornamelijk het opvangen van fluctuaties in de kosten c.q. opbrengsten in bepaalde exploitaties. De grootste reserve is (bedragen x € 1.000):

 Overig

Hieronder vallen diverse overige bestemmingsreserves met uiteenlopende doeleinden. De grootste overige bestemmingsreserves zijn (bedragen x € 1.000):

De diverse stortingen en onttrekkingen hangen direct samen met de doelstellingen van de reserves.

Deze voorzieningen zijn gevormd voor het afdekken van specifieke (risico’s inzake) verplichtingen en verliezen. Het gaat voornamelijk om de volgende voorzieningen (bedragen x € 1.000):

 
Bij de jaarrekening 2016 hebben we € 7,5 miljoen extra gestort in de voorziening Heesch West op basis van een geactualiseerde grondexploitatie (vastgesteld 7 april 2017 door het Algemeen Bestuur). Die berekening is gebaseerd op de uitkomsten van het Regionaal Ruimtelijk Overleg van 13 oktober 2016 en conform het in 2017 opgestelde masterplan. Daarbij is bepaald dat Heesch West gefaseerd ontwikkeld wordt. Een eerste fase met 50 en de overige ± 30 hectare is doorgeschoven naar een tweede fase. Daarom is bij de grondexploitatieberekening 26 hectare afgewaardeerd naar agrarische grondwaarde van € 6 per vierkante meter.
Mede hierdoor kent de grondexploitatie een verwacht verlies van € 43,7 miljoen (eindwaarde) per ultimo 2028. Ons aandeel in Heesch-West is 30%. Dat betekent dat onze voorziening € 13,1 miljoen moet zijn.
In het kader van de jaarstukken 2017 is de exploitatieberekening opnieuw geactualiseerd. De nieuwe actualisatie van begin 2018 geeft eenzelfde financieel eindresultaat van € 43,7 miljoen tekort. Deze nieuwe berekening is nog niet bestuurlijk vastgesteld. Op grond van de nieuwe berekening hoeven de deelnemende gemeenten de reeds gevormde verliesvoorziening in de jaarrekening 2017 niet te muteren.

De storting in 2017 bestaat uit de regulier geraamde storting 2017 en twee kapitaaluitkeringen vanuit een verzekeraar. De onttrekking betreft de pensioenuitkering 2017 van drie oud wethouders alsmede één pensioenoverdracht naar een andere gemeente.

In 2018 hebben we nog voor een beperkt bedrag wachtgeldverplichtingen met betrekking tot twee voormalige wethouders. De voorziening is toereikend.

Doelstelling van deze voorzieningen is het egaliseren van onderhoudskosten, ofwel het realiseren van een gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. De grootste voorzieningen zijn (bedragen x
€ 1.000):

Stortingen zijn gebaseerd op de actuele onderhoudsplannen. De onttrekkingen uit deze voorzieningen betreffen grotendeels werkzaamheden die in 2017 voor betreffende accommodaties zijn uitgevoerd.

Dit zijn voorzieningen met een specifiek en voorgeschreven bestedingsdoel zoals Legaat Isaac Hartog, Legaat van Cooth en een voorziening, gevormd voor de sanering van een beperkte verontreiniging in de van MSD aangekochte grond.

Deze voorziening wordt, voor zover die toereikend is, gebruikt om investeringen in riolering af te boeken.

De totale rentelast in 2017 van de vaste schulden is € 2.955.960.

De post overige schulden bestaat uit de volgende posten: